- 6 -

1302. Februar 16.

Bonifatius episcopus servus servorum dei Dilectis filijs . . Abbati Monasterij sancti Iacobi de Gemelniz eiusque fratribus tam presentibus quam futuris regularem vitam professis In perpetuum. Religiosam vitam eligentibus apostolicum convenit adesse presidium, ne forte cuiuslibet temeritatis incursus aut eos a proposito revocet aut robur quod absit sacre religionis infringat. Eapropter dilecti in domino filij, vestris iustis postulationibus clementer annuimus, et Monasterium sancte dei genitricis et virginis Marie ac sancti Jacobi de Gemelniz Wrat. dioc. in quo divino estis obsequio mancipati, sub beati Petri et nostra protectione suscipimus et presentis scripti privilegio communimus. In primis siquidem statuentes ut ordo monasticus qui secundum deum et beati Benedicti regulam atquo institutionem Cisterciensium fratrum a vobis post Concilium generale susceptam in eodem Monasterio institutus esse dinoscitur, perpetuis ibidem temporibus inviolabiliter observetur. Preterea quascumque possessiones, quecumque bona idem Monasterium impresentiarum iuste ac canonice possidet aut in futurum concessione Pontificum, largitione Regum vel Principum, oblatione fidelium seu alijs iustis modis prestante domino poterit adipisci, firma vobis vestrisque successoribus et illibata permaneant. In quibus hec proprijs duximus exprimenda vocabulis. Locum ipsum in quo prefatum Monasterium situm est cum omnibus pertinentijs suis. In prefata Wratislauiensi diocesi Ius patronatus quod habetis in sancti Iacobi de Gemelnitz et sancte Marie virginis de Othmant ecclesijs. Item decimas de Gemelnitz, de Chensilaes, de Rosinatou, de Plusnitz maiori et de Plusnitz minori, de Shzouitz, de Peterkouitz, de Plaulouitz, de Olsona, de Dolna, de Slensko, de Sprencitz maiori, de Vrotchilaessa. de Sedelitz, de Paluskouitz, de Ruskouitz, de Vytoslaouitz, de Odomitz, de Sughidanetz, de Mocridanetz, de Othmant, de Katlubetz, de Oleska, de Ziroua, de Rosuatzha, de Crapkouitz, de Stebbulou et de Dobra villis. Item possessiones hereditates vulgariter nuncupatas, quas in dicto loco de Gemelnitz noscimini obtinere, cum piscinis et omnibus iuribus et pertinentijs suis. Item prata circa dictas hereditates adiacentia que Ossech vulgariter nuncupantur, cum omnibus iuribus et pertinentijs suis. Item perpetuum servitium sive homagium, iurisdictionem, usagium, tributum et exemptiones, quod et quas habetis in hominibus habitantibus et moram trahentibus in predijs et villis dicti Monasterij, Stan, Strozam, Preuod, Pouoz. Poradelne, Pouoloue. Vectigal, Tributum vulgariter nuncupatas, quas ex donatione dilecti filij Boleszlay ducis de Opol noscimini obtinere, prout in patentibus litteris inde confectis eiusdem Ducis et Venerabilis fratris nostri . . Wratislauiensis Episcopi Sigillis munitis, plenius dicitur contineri. Item de Gemelnitz, de Chensilaes, de Rosinatou possessiones cum omnibus iuribus et pertinentijs suis. Item Gostonia vulgariter nuncupatam cum omnibus iuribus et pertinentijs suis, quam ex donatione dilecti filij Alexij dicti de Leckensteyn militis noscimini obtinere, prout in patentibus litteris inde confectis plenius dicitur contineri. Item de Othmant, de Katlubetz, de Ghogolyn, et de medietate omnium pertinentiarum Malne, possessiones cum omnibus iuribus et pertinentijs suis, quas ex donatione dilecti filij Pelzkonis Comitis dicti de Snellewalt noscimini obtinere, cum terris, pratis, vineis, nemoribus, usuagijs et pascuis in bosco et plano, in aquis et molendinis, in vijs et semitis, cum omnibus alijs libertatibus et immunitatibus suis.
Sane novalium vestrorum que proprijs manibus aut sumptibus colitis, de quibus aliquis hactenus non percepit, sive de ortis, virgultis et piscationibus vestris vel de nutrimentis animalium vestrorum, nullus a vobis decimas exigere vel ex torquere presumat.
Liceat quoque vobis clericos vel laicos liberos et absolutos e seculo fugientes ad conversionem recipere et eos absque contradictione aliqua retinere.
Prohibemus insuper ut nulli fratrum vestrorum post factam in Monasterio vestro professionem fas sit sine Abbatis sui hcentia de eodem loco discedere. Discedentem vero absque communium litterarum vestrarum cautione nullus audeat retinere. Quod siquis forte retinere presumpserit, licitum vobis sit in ipsos Monachos vel Conversos regularem sententiam promulgare.
Illud districtus inhubentes, ne terras seu quodlibet beneficium ecclesie vestre collatum liceat alicui personaliter dari seu alio modo alienari absque consensu totius Capituli vel maioris aut sanioris partis ipsius. Sique vero donationes aut alienationes aliter quam dictum est facte fuerint, eas irritas esse censemus.
Ad hec etiam prohibemus ne aliquis Monachus vel Conversus sub professione vestre Domus astristus sine consensu et licentia Abbatis et maioris partis Capituli vestri pro aliquo fideiubeat vel ab aliquo pecuniam mutuo accipiat ultra summam Capituli vestri Providentia constitutam, nisi propter manifestam Domus vestre utilitatem, Quod si facere forte presumpserit, non teneatur Conventus pro hijs aliquatenus respondere.
Licitum preterea sit vobis in causis proprijs sive civilem sive criminalem contineant questionem, fratrum vestrorum testimonijs uti, ne pro defectu testium ius vestrum valeat in aliquo deperire.
Insuper auctoritate apostolica inhibemus, ne ullus Episcopus vel quelibet alia persona ad Synodos vel Conventus forenses vos ire vel iudicio seculari de vestra propria substantia vel possessionibus vestris subiacere compellat. Nec ad domos vestras causa ordines celebrandi, causas tractandi vel aliquos Conventus publicos convocandi venire prosumat. Nec regularem electionem Abbatis vestri impediat, aut de instituendo vel removendo eo qui pro tempore fuerit, contra statuta Cisterciensis ordinis se aliquatenus intromittat.
Si vero Episcopus in cuius parrochia domus vestra fundata est, cum humilitate ac devotione qua convenit requisitus, substitutum Abbatem benedicere et alia que ad officium episcopale pertinent vobis conferre renuerit, licitum sit eidem Abbati si tamen sacerdos fuerit proprios novitios benedicere et alia que ad officium suum pertinent exercere, et vobis omnia ab alio Episcopo percipere, que a vestro fuerint indebite denegata. Illud adicientes, ut in recipiendis professionibus que a benedictis vel benedicendis Abbatibus exhibentur, ea sint Episcopi forma et expressione contenti, que ab origine ordinis noscitur instituta, ut scilicet Abbates ipsi Episcopo salvo ordine suo profiteri debeant, et contra statuta ordinis sui nullam professionem facere compellantur.
Pro consecrationibus vero altarium vel ecclesiarum sive pro oleo sancto vel quolibet ecclesiastico sacramento nullus a vobis sub obtentu consuetudinis vel alio modo quicquam audeat extorquere, sed hec omnia gratis vobis Episcopus diocesanus impendat. Alioquin liceat vobis quemcumque malueritis catholicum adire antistitem, gratiam et communionem apostolice sedis habentem, qui nostra fretus auctoritate vobis quod postulatur impendat Quod si sedes Diocesani Episcopi forte vacaverit, Interim omnia ecclesiastica sacramenta a vicinis Episcopis accipere libere et absque contradictione possitis. Sic tamen ut ex hoc imposterum proprio Episcopo nullum preiudicium generetur.
Quia vero interdum proprij Episcopi copiam non habetis, siquem Episcopum Romane sedis ut diximus gratiam et communionem habntem et de quo plenam notitiam habeatis, per vos transire contigerit, ab co benedictiones vasorum et vestium, consecrationes Altarium et ordinationes Monachorum auctoritate apostolice sedis recipere valeatis.
Porro si Episcopi vel alij ecclesiarum Rectores in Monasterium vestrum vel personas inibi constitutas suspensionis, excommunicationis vel interdicti sententias promulgaverint, sive etiam in Mercenarios vestros, pro eo quod decimas sicut dictum est non persolvitis, sive aliqua occasione eorum que ab apostolica benignitate vobis indulta sunt, seu benefactores vestros pro eo quod aliqua vobis beneficia vel obsequia ex caritate prestiterint, vel ad laborandum adiuverint in illis diebus in quibus vos laboratis et alij feriantur, eandem sententiam protulerunt, ipsam tanquam contra sedis apostolice indulta prolatam decernimus irritandam. Nec littere ille firmitatem habeant, quas tacito nomine Cisterciensis ordinis et contra indulta apostolicorum privilegiorum constiterit impetrari.
Preterea cum commune interdictum terre fuerit, liceat vobis nichilominus iu vestro Monasterio exclusis excommunicatis et interdictis divina officia celebrare.
Paci quoque et tranquillitati vestre paterna in posterum sollicitudine providere volentes auctoritate apostolica prohibemus, ut infra clausuras locorum seu grangiarum vestrarum nullus rapinam seu furtum facere, ignem apponere, sanguinem fundere, hominem temere capere vel interficere, seu violentiam audeat exercere.
Preterea omnes libertates et immunitates a predecessoribus nostris Romanis Pontificibus ordini vestro concessas necnon libertates et exemptiones secularium exactionum a Regibus et Principibus vel alijs fidelibus rationabiliter vobis indultas auctoritate apostolica confirmamus et presentis Scripti privilegio commuuimus.
Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat prefatum Monasterium temere perturbare aut eius possessiones auferre vel ablatas retinere, minuere seu quibuslibet vexationibus fatigare, sed omnia integra conserventur, eorum pro quorum gubernatione ac sustentatione concessa sunt usibus omnibus profutura Salva sedis apostolice auctoritate, et in predictis decimis moderatione Concilij generalis.
Siqua igitur in futurum ecclesiastica secularisve persona hanc nostre constitutionis paginam sciens contra eam temere venire temptaverit, secundo tertiove eommonita nisi reatum suum congrua satisfactione correxerit, potestatis honorisque sui careat dignitate, reamque se divino iudicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore ac sanguine dei et domini redemptoris nostri Ihesu Christi aliena fiat atque in extremo examine districte subiaceat ultioni. Cunctis autem eidem loco sua iura servantibus sit pax Domini nostri Ihesu Christi, quatinus et hic fructum bone actionis percipiant et apud districtum iudicem premia eterne pacis inveniant.     Amen.     Amen.     Amen.
† Domine deus in adiutorium meum intende.
Ego Bonifatius catholice ecclesie Episcopus subscripsi. BENE VALETE.
Ego Gerardus Sabinensis episcopus s. Ego Iohannes Tusculanus episcopus s. Ego Theodericns Civitatis papalis episcopus s. Ego Leonardus Albanensis episcopus subscripsi.
Ego Iohannes tituli Sanctorum Marcellini et Petri presbiter cardinalis s. Ego frater Robertus tituli S. Pudentiane p. c. s. Ego frater Gentilis tituli S. Martini in Montibus p. c. subscripsi.
Ego Matheus S. Marie in Porticu diaconus cardinalis subscripsi. Ego Neapoleo S. Adriani d. c. s. Ego Landulfus S. Angeli d. c. s. Ego Guilielmus S. Nicolay In carcere Tuliano d. c. s. Ego Franciscus S. Lucie in silice d. c. s. Ego Iacobus S. Georgij ad Velum Aureum diaconus cardinalis subscripsi.
Datum Laterani per manum Papiniani Parmensis Episcopi sancte. Romane ecclesie Vicecancellarij xiiij. kal. Martij, Indictione xv. Incarnationis dominice Anno M°. cccij°.
Pontilicatus vero donni Bonifatij pape VIII. Anno Octavo.

Die Bleibulle hangt an gelber and rother Seide.

Codex Diplomaticus Silesiae, hrsg vom Vereine für Geschichte und Alterthum Schlesiens, Bd 2, Urkunden der Klöster Rauden und Himmelwitz, der Dominicaner und Dominicanerinnen in der Stadt Ratibor. Hrsg von dr. W. Wattenbach, Breslau 1859.